افت حداقل ۳۰ درصدی تولید محصولات اساسی با استمرار ناترازی‌ها
بسیاری از کارشناسان بخش کشاورزی براین باورند که محدودیت آب و برق بخش کشاورزی در راستای رفع ناترازی‌ها منجر به کاهش حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصدی تولید محصولات اساسی خواهد شد.
به گزارش اکوفارس به نقل از باشگاه خبرنگاران، طی سال های اخیر خاموشی چاه‌های کشاورزی یکی از مهمترین معضلات کشاورزان است که همواره دولت ها در راستای رفع ناترازی ها باید سیاست های دیگری اتخاذ کنند چراکه بخش کشاورزی به سبب سروکار داشتن با سفره مردم، در ارتقای امنیت غذایی و کاهش وابستگی به آن سوی مرزها تاثیر بسزایی دارد.
براساس اسناد بالادستی و سیاست های برنامه هفتم مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصدی دست یابیم که با استمرار روند قطع برق چاه های کشاورزی و کاهش حجم آب بخش کشاورزی، سیاست خودکفایی با چالش های متعددی روبروست.
طبق آمار‌های اعلامی معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، سالانه حداکثر ۷۲ میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که در برنامه هفتم میزان آب مصرفی باید به ۶۵ میلیارد متر مکعب کاهش یابد که متاسفانه وزارت نیرو در ایام پایانی اسفند به یکباره حجم آب مصرفی بخش کشاورزی به بهانه خشکسالی و کمبود بارش به ۲۳ میلیارد متر مکعب کاهش داده که این میزان آب تخصیصی از اهداف برنامه هفتم کمتر است که اگر برنامه‌ای برای اصلاح آب تخصیصی نداشته باشد، تولید با کاهش چشمگیری رو‌به‌رو خواهد بود.
امیر هدایتی سرپرست دفتر امور آب کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی گفت: با وجود برگزاری جلسات مکرر وزارت نیرو مکلف شد آب قابل تخصیص در ۶ ماهه دوم سال زراعی به تفکیک حوزه و استان مشخص شود و متاسفانه این اتفاق با تاخیر رخ داد به طوریکه در ۲۶ اسفندماه وزارت نیرو آب قابل تخصیص بخش کشاورزی ۲۴ میلیارد متر مکعب اعلام کرد که براین اساس ۹ میلیارد مترمکعب منابع زیرزمینی، ۷ میلیارد متر مکعب سدهای کشور و ۸ میلیارد متر مکعب برداشت مستقیم از رودخانه هاست که این حجم آب کاملا با برنامه هفتم متفاوت است.
هدایتی گفت: با توجه به آنکه بخش کشاورزی ۲۰ درصد آب مورد نیاز در فصل پاییز و زمستان مصرف می کند، ۵۷ تا ۵۸ میلیارد متر مکعب سهم ۶ ماهه دوم است. درحالیکه این میزان کمتر از ۴۰ درصد را تامین می کند.
امنیت غذایی با محدودیت آب و قطعی برق به سخره گرفته شده است
پیمان عالمی رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: در نیم قرن گذشته برخی دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها بدون هیچ توجهی به اهمیت تولیدات کشاورزی و قدرت غذا و استقلال کشور جلو می‌روند که این موضوع بدان معناست که امنیت غذایی را به سخره می‌گیرد.
وی با بیان اینکه وزارت نیرو در ناترازی برق به کشاورزی حمله می‌کند، افزود: با بهانه قرار دادن خشکسالی و کاهش بارش فشار را به بخش کشاورزی وارد می‌کند، زیرا آب و برق این حوزه ارزان‌تر از باقی بخش‌ها است.
عالمی ادامه داد: با کاهش حجم آب به ۲۳ میلیارد متر مکعب، برآورد می‌شود که حدود ۴۰ میلیون تن برآورد خسارت به محصولات کشاورزی در نیم سال نخست سال داشته باشیم. این درحالی است که کاهش مصرف آب به ۲۳ میلیارد مترمکعب با بهانه خشکسالی وزارت نیرو در ۲۶ اسفندماه به وزارت جهاد اعلام کرده است که این امر بیانگر سوء مدیریت است.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی با بیان اینکه خاموشی قطع چاه های کشاورزی سوء مدیریت است، افزود: موضوعات کمبود آب و کاهش حجم آب بخش کشاورزی در حوزه برق وجود دارد به طوریکه کشاورز برای استحصال آب در بخش کشاورزی نیاز به برق دارد که متاسفانه در شرایط کنونی مشکل ناترازی برق و آب با یکدیگر همراه است.
وی ادامه داد: مسئولان وزارت نیرو هماهنگی در این خصوص با متولیان وزارت جهاد ندارند که این سوء مدیریت آسیب جدی به حوزه امنیت غذایی وارد می کند. به عبارتی وزارت نیرو برای پنهان کردن سوء مدیریت برق، کلیه فشارها را به حوزه کشاورزی وارد می کند.
عالمی با بیان اینکه کاهش مصرف آب بخش کشاورزی و قطع برق تهدید جدی برای امنیت غذایی کشور است، گفت: وزارت نیرو به بهانه خشکسالی کوتاهی خود را پشت آن پنهان کرده است و این وزارتخانه هیچ برنامه مدونی در حوزه آب ندارد و به جای حل مشکل به دنبال درآمد است و هیچ دغدغه‌ای برای تولید مواد غذایی ندارد.
با توجه به اهمیت خودکفایی محصولات اساسی و راهبردی، تامین برق و آب مورد نیاز بخش کشاورزی امری ضروری است و براساس قانون، وزارت نیرو به منظور رفع ناترازی ها، بخش کشاورزی را باید اولویت آخر قرار دهد.
آسیب جدی خودکفایی محصولات اساسی با استمرار محدودیت آب و برق
قاسم پیشه ور عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت: در برنامه هفتم مقرر شده است که در ۵ محصول اساسی به خودکفایی ۹۰ درصد برسیم، اما این امر زمانی محقق می‌شود که زیرساخت‌های لازم برای تولید محصولات فراهم شود.
به گفته وی، عمده کشاورزان برای محصولاتشان از آب و انرژی برق و سوخت استفاده می‌کنند که متاسفانه به رغم قانون برقی کردن چاه‌های کشاورزی با محدودیت آب و برق مواجه هستند به طوریکه روزانه ۵ ساعت برق چاه‌های آنها در زمان کشت قطع شد که با این محدودیت‌ها و ناترازی‌ها امکان دستیابی به خودکفایی و اهداف برنامه هفتم وجود ندارد.
پیشه ور ادامه داد: کشاورزان علاوه بر محدودیت قطعی آب و برق با مشکلات دیگری همچون کمبود کود شیمیایی رو‌به‌رو هستند که براین اساس کشاورز ناگریز به کاهش سطح زیرکشت است چراکه محصول کشاورزی موجود زنده است که به کود و آب نیاز دارد، چنانچه به محصول نرسیم اثر مستقیم بر تولید دارد به طوریکه پیش بینی برآن است که بدلیل فراهم نشدن زیرساخت‌ها ۳۵ تا ۴۰ درصد افت تولید داشته باشیم.
عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت: دستیابی به اهداف قانون برنامه هفتم نیازمند فراهم شدن زیرساخت هاست و تا زمانیکه زیرساخت مهیا نشود، کشاورز نمی‌تواند همه مشکلات را حل و فصل کند و با کمترین درآمد و سود اقدام به کشت محصولات پرریسک و پرخطر کند. از این رو اگر می‌خواهیم به خودکفایی برسیم، زیرساخت لازم باید فراهم شود در غیراین صورت مسئولان برای تامین محصولات اساسی ناگریز به واردات خواهند شد.
قطعی برق در بخش کشاورزی پذیرفتنی نیست
علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیادملی گندمگاران با بیان اینکه قطعی برق در بخش کشاورزی پذیرفتنی نیست، گفت: قطعی ۷ ساعته برق چاه‌های کشاورزی در شبانه روز، مشکلات متعددی ایجاد کرده است که باید در جهت رفع ناترازی‌ها ساماندهی و برنامه ریزی شود. هرچند براساس قانون وزارت نیرو مکلف به تامین ۲۴ ساعته برق چاه‌های کشاورزی است.
به گفته وی، علی رغم برگزاری نشست‌های متعدد وزارت جهاد با وزارت نیرو در خصوص قطع برق بخش کشاورزی، اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم که استمرار این روند در کنار کاهش حجم آب بخش کشاورزی ضربه جدی به تولید می‌زند.
ایمانی با بیان اینکه قطع برق بخش کشاورزی در تضاد با سیاست خودکفایی است، گفت: قطع برق حداقل ۳۰ درصد اثر سوء برتولید دارد چراکه در زمان نیاز آبی گیاه، این امر صورت نگرفته است. از این رو با استمرار قطع برق چاه‌های کشاورزی، امکان دستیابی به اهداف برنامه هفتم مبنی بر خودکفایی ۹۰ درصدی محصولات اساسی وجود ندارد.
وزارت نیرو با وجود اهمیت بخش کشاورزی در امنیت غذایی نسبت و دستیابی به اهداف برنامه هفتم مبنی بر خودکفایی ۹۰ درصدی محصولات اساسی سیاست های لازم را در ارتباط با رفع ناترازی ها اتخاذ کند تا بخش کشاورزی مشمول قطعی برق و محدودیت آب نشود چراکه این امر در تضاد با سیاست و اهداف خودکفایی است.
نظرات