وزارت بهداشت: تولد در کشور ۷ درصد کاهش یافت

وی افزود: زمانی که صحبت از جمعیت می‌شود، جمعیت یک بحث اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و حتی امنیتی است و نیاز است به‌صورت همه‌جانبه به آن نگاه شود.

معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: در اتفاقی که در بندر شهیدرجایی رخ داد بلافاصله به‌دلیل آلودگی احتمالی، خیلی سریع تیم‌هایی برای سنجش آلاینده‌ها اعزام شدند و هشدارهایی به زنان باردار داده و توصیه شد مردم از ماسک استفاده کنند، این اتفاق افتاد و بهداشت محیط و حرفه‌ای وزارت بهداشت آنجا مستقر شدند و سنجش‌ها تا یک هفته انجام شد و پس از یک هفته دوباره سنجش انجام و وضعیت عادی اعلام شد.

وی با اشاره به اینکه مشکل جوانی جمعیت مشکلی جهانی است و یکی از بحث‌ها همواره این است که آیا می‌توان جمعیت یک کشور را با مهاجرین جبران کرد یا خیر، گفت: ما باید افزایش جمعیت را از طریق فرزندآوری انجام دهیم.
دولت مجارستان 4 درصد تولید ناخالص داخلی را به موضوع جوانی جمعیت اختصاص داده است درحالی که کل سهم سلامت در کشور ما از درآمد ناخالص داخلی کمتر از 5 درصد است. مادران مجارستان از مالیات معاف شده‌اند این اقدام در کشور ما نیز مصوب شده و در حال انجام است،
کره جنوبی نیز یکی از کشورهایی است که با سقوط آزاد جمعیت تا سال 2023 روبه‌رو بوده اما با اقدامات حمایتی که انجام داده توانسته است جمعیت را افزایش دهد،
در ژاپن نیز دولت توکیو برای کارکنان خود هفته کاری چهارروزه را اجرا کرده است تا با بهبود تعادل بین کار و زندگی به افزایش جمعیت کمک کند‌.

رئیسی راجع به اقدامات وزارت بهداشت در حوزه جوانی جمعیت تصریح کرد: ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت با مسئولیت مستقیم وزیر در وزارت بهداشت تشکیل شد و 9 کمیته تشکیل شد و وضعیت جمعیت رصد می‌شود.

 وی با اشاره به واحدهایی که در بحث جوانی جمعیت در وزارت بهداشت فعال هستند گفت: نزدیک 18 هزار خانه بهداشت و 5700 پایگاه سلامت شهری و روستایی و 5100 مرکز جامع خدمات سلامت و 460 مرکز آموزش و مشاوره ازدواج در حال فعالیت در این حوزه هستند. تعداد بهورزان و مراقبین سلامت بیش از 54 هزار نفر است. 13 هزار و 731 ماما در شبکه بهداشت کشور مشغول فعالیت هستند، 10200 ماما نیز در بلوک‌های زایمانی و بیش از 2086 متخصص زنان در بخش دولتی مشغول به کارند‌.

معاون وزارت بهداشت گفت: تعداد موالید در سال 1403 نسبت به سال 1402 هفت درصد کاهش یافته است.

وی افزود: حدود 60 درصد زنان متأهل در سنین باروری در سن 35 تا 50 سال هستند که باید برای تسهیل فرزندآوری این گروه تدابیر ویژه‌ای اتخاذ شود.

رئیسی با بیان اینکه اجرای قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده باعث کاهش سرعت روند نزولی موالید شده است، اظهار کرد: بر اساس اطلاعات سازمان ثبت احوال، تعداد موالید سال گذشته 979 هزار و 930 نفر بوده که این آمار نسبت به سال 1402 حدود 7 درصد کاهش داشته است.

وی با اشاره به اینکه آمار ازدواج حدود 2 درصد کاهش یافته، افزود: میانگین سن ازدواج برای زنان و مردان به ترتیب 24 و 28.3 سال است؛ این در حالی است که فاصله زمانی تولد فرزند اول با زمان ازدواج، حدود 4.5 سال برآورد می‌شود.

رئیسی در مورد افزایش تولد فرزندان سوم و بیشتر توضیح داد: اگرچه در سال گذشته مجموع تعداد موالید کشور کاهش یافته، اما تعداد زایمان‌های سوم، چهارم، پنجم و بیشتر افزایش داشته است. به عنوان مثال، سهم زایمان سوم در سال گذشته به 18.5 درصد رسیده، در حالی که این رقم در سال 1402 معادل 17.8 درصد بوده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به ساختار سنی زنان متأهل تصریح کرد: در سال 1365 از میان 10 میلیون زن متأهل، 2 میلیون موالید گزارش شده بود، اما در سال 1403، با وجود 16 میلیون زن متأهل، تنها 979 هزار تولد به ثبت رسیده است. این آمار نشان می‌دهد که اگرچه تعداد زنان متأهل کاهش نیافته، تعداد موالید کاهش چشمگیری داشته است.

رئیسی با اشاره به اینکه گروه سنی 25 تا 39 سال بیشترین سهم را در موالید دارند، خاطرنشان کرد: استان‌های تهران، خراسان رضوی، خوزستان و فارس بیشترین آمار ازدواج را به خود اختصاص داده‌اند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه میانگین سن زنان و مردان هنگام تولد اولین فرزند به ترتیب 27.5 و 32.3 سال است، گفت: بالاترین میانگین سنی زنان هنگام اولین تولد مربوط به استان تهران با رقم 30.6 سال و پایین‌ترین مربوط به سیستان و بلوچستان با میانگین 22.6 سال است. همچنین بالاترین میانگین سن مردان هنگام تولد اولین فرزند برای تهران با عدد 34.8 سال و پایین‌ترین برای سیستان و بلوچستان با میانگین 27.1 سال گزارش شده است.

رئیسی با اشاره به اینکه سن فیزیولوژیک بارداری بین 15 تا 49 سال تعریف می‌شود اما سن مطلوب بارداری زیر 30 سال است، یادآور شد: در حال حاضر، میزان مرگ‌ومیر مادران در سال 1403 به 22 نفر در هر صد هزار نفر رسیده است که حاکی از کاهش مرگ مادران باردار است و نشان می‌دهد که با اجرای قانون جوانی جمعیت، نه تنها تغییری منفی در مرگ‌ومیر مادران ایجاد نشده بلکه دستاورد مثبتی نیز حاصل شده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت تأکید کرد: نرخ باروری در حال حاضر 1.48 است که نرخ پایینی محسوب می‌شود؛ در همین راستا، طرح «آمایش امید» در دستور کار قرار دارد که هدف آن افزایش نرخ باروری به 2.5 تا سال 1407 است.

وی یادآور شد: پوشش مراقبت از بارداران از 39 درصد به 55 درصد افزایش یافته است.

در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه "هزینه‌های بالای زایمان طبیعی در بیمارستان‌های خصوصی، به‌علاوه برخی رفتارهای ناخوشایند با مادران باردار در بیمارستان‌های دولتی، موجب کاهش تمایل به انجام زایمان طبیعی در بخش خصوصی با هزینه کمتر شده است؛ وزارت بهداشت برای رفع این مشکل چه برنامه‌ای دارد؟"، توضیح داد: رضایت‌سنجی از مادران زایمان‌کرده از طریق سامانه ملی باروری سالم انجام می‌شود. تاکنون بر اساس گزارش‌های دریافت‌شده، میزان نارضایتی بیش از 40 درصد و رضایت حدود 60 درصد بوده است. مهم‌ترین مشکلی که از سوی مادران مطرح شده، نامناسب بودن شرایط محیطی برای زایمان بوده است. هنوز زایمان بدون درد در کشور به‌طور مطلوب رواج نیافته که دلایل مختلفی دارد. یکی از راهکارهای مؤثر برای کاهش آمار سزارین، گسترش زایمان طبیعی بدون درد است؛ چراکه اگر مادری تجربه زایمان دردناکی داشته باشد، ممکن است دیگر تمایلی به زایمان طبیعی یا حتی فرزندآوری نداشته باشد. بنابراین باید تلاش کنیم زایمان بدون درد در کشور ترویج یابد.

وی با تأکید بر اینکه نرخ زایمان طبیعی باید افزایش یابد، افزود: باید کرامت مادران باردار در بلوک‌های زایمان حفظ شود. همچنین، ترویج روش‌های زایمان بدون درد، فرهنگ‌سازی برای افزایش نرخ زایمان طبیعی و تعیین تعرفه مناسب برای این نوع زایمان‌ها، ضروری است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه با اشاره به آمار طلاق افزود: خوشبختانه در سال‌های 1402 و 1403، آمار طلاق با کاهش حدود 7 درصدی همراه بوده است. این کاهش، هرچند محدود، نشانه‌ای مثبت در راستای تحکیم بنیان خانواده محسوب می‌شود.

وی درباره آموزش‌های پیش از ازدواج تصریح کرد: مطابق ماده 38 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، تعداد مراکز آموزش هنگام ازدواج در کشور به 460 مرکز افزایش یافته است. این مراکز سالانه به‌طور میانگین به حدود 490 هزار زوج خدمات آموزشی رایگان ارائه می‌دهند. در برخی از استان‌ها میزان مشارکت زوج‌ها در این دوره‌ها بسیار بالا و در کلان‌شهرها کمی پایین‌تر از میانگین است.
وی همچنین با اشاره به فعالیت مراکز نجات فرزندان سقط (نفس) در سراسر کشور بیان کرد: تاکنون 18 هزار نفر به این مراکز مراجعه کرده‌اند که از این تعداد، موفق شده‌ایم 15 هزار و 267 نفر را از انجام سقط منصرف کنیم.