به گزارش ایسنا، بر اساس اطلاعات اداره کل محیط زیست شهرداری تهران اگرچه مفاهیم گرمایش جهانی و تغییر اقلیم گاهی به جای یکدیگر استفاده میشود اما گرمایش جهانی تنها یکی از جنبههای تغییر اقلیم است.
گازهای گلخانه ای
گازهایی هستند که گرمای خورشید را در جو زمین به دام میاندازند و باعث گرم شدن زمین میشوند. از زمان شروع عصر صنعتی فعالیتهای انسانی منجر به انتشار سطوح خطرناکی از گازهای گلخانهای شدهاند که دلیل گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی است.
گازهای گلخانه ای اصلی که توسط فعالیتهای انسانی آزاد میشوند، عبارتند از دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن و گازهای فلوئوردار که برای سرمایش و تبرید استفاده میشوند. دی اکسید کربن اصلیترین گاز گلخانهای است که در نتیجه فعالیتهای انسان حاصل میشود بهویژه سوزاندن سوختهای فسیلی، جنگل زدایی و تغییر کاربری زمین.
متان یکی دیگر از گازهای گلخانهای مهم است که مسئول ۲۵ درصد گرمایش جهانی است. متان حین استخراج و حمل و نقل زغال سنگ، گاز و نفت و در محلهای دفن زباله و فعالیتهای کشاورزی آزاد میشود.
گرمایش جهانی
گرمایش جهانی عبارت است از افزایش متوسط دمای سطح زمین و زمانی رخ میدهد که غلظت گازهای گلخانهای در جو افزایش یابد. این گازها تابش خورشیدی بیشتری را جذب و گرمای بیشتری را محبوس میکنند که در نتیجه باعث گرمتر شدن زمین میشود.
سوزاندن سوختهای فسیلی، قطع جنگلها و پرورش دام برخی از فعالیتهای انسانی هستند که باعث ایجاد و انتشار گازهای گلخانهای و در نتیجه افزایش گرمایش جهانی میشوند.
تغییر اقلیم
تغییر اقلیم به تغییرات طولانیمدت در اقلیم زمین اشاره دارد که شامل گرم شدن جو اقیانوس و خشکی میشود. تغییر اقلیم بر تعادل اکوسیستمهای پشتیبان حیات و تنوع زیستی موثر است که به نوبه خود بر سلامت نیز تأثیر میگذارد. تغییر اقلیم همچنین باعث اتفاقات شدید آب و هوایی مانند طوفانهای شدیدتر و یا مکرر سیل امواج گرمایی و خشکسالی میشود و به افزایش سطح آب دریا و فرسایش سواحل ناشی از گرم شدن اقیانوسها، ذوب شدن یخچالها و از بین رفتن یخ پهنهها منجر میشود.
مردم تغییر اقلیم را به طرق مختلف تجربه میکنند
تغییر اقلیم میتواند بر سلامت، توانایی پرورش محصولات غذایی، مسکن، ایمنی و کار ما تأثیر بگذارد. در حال حاضر برخی در برابر تأثیرات اقلیمی آسیبپذیرتر هستند مانند افرادی که در کشورهای جزیرهای کوچک و سایر کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند؛ شرایطی چون بالا آمدن سطح آب دریا و نفوذ آب شور بهحدی پیش رفته است که همه مردم مجبور به جابجایی شدهاند و خشکسالیهای طولانیمدت آنها را در معرض خطر قحطی قرار میدهد. انتظار میرود در آینده تعداد آوارگان اقلیمی افزایش یابد.
در این شرایط اقدامات اقلیمی مستلزم سرمایهگذاریهای مالی قابل توجه توسط دولتها و مشاغل است اما عدم اقدام اقلیمی بسیار گرانتر تمام میشود. یکی از گامهای حیاتی این است که کشورهای صنعتی به تعهد خود مبنی بر ارائه کمک به کشورهای در حال توسعه عمل کنند تا آنها بتوانند جهت سازگاری و حرکت به سوی اقتصاد سبز گام بردارند.
هر میزان افزایشی در گرمایش جهانی اهمیت دارد
در مجموعهای از گزارشهای سازمان ملل هزاران دانشمند و بازبین دولتی توافق کردند که محدود کردن افزایش دمای جهانی به حداکثر ۱.۵ درجه سانتیگراد به ما کمک میکند از بدترین تأثیرات اقلیمی اجتناب کنیم و اقلیمی قابل زندگی را حفظ کنیم، با این حال سیاستهای فعلی حاکی از افزایش ۲.۸ درجه سانتی گراد دما تا پایان قرن است.
انتشار گازهای گلخانه ای که باعث تغییر اقلیم میشود، در هر نقطه از جهان اتفاق میافتد و همه را تحت تأثیر قرار میدهد اما برخی از کشورها بسیار بیشتر از سایرین آنها را تولید میکنند. هفت منتشرکننده بزرگ گازهای گلخانهای شامل چین، ایالات متحده آمریکا، هند همچنین اتحادیه اروپا، اندونزی، روسیه و برزیل بهتنهایی حدود نیمی از کل میزان انتشار گازهای گلخانه ای جهان در سال ۲۰۲۰ را به خود اختصاص دادند.
همه باید اقدامی برای اقلیم انجام بدهند اما مردم و کشورهایی که بیشتر این مشکل را ایجاد میکنند، مسئولیت بیشتری دارند که باید سریع تر اقدام کنند.
چالش بزرگ است اما راه حلهای زیادی نیز وجود دارد
بسیاری از راه حلهای مقابله با تغییر اقلیم میتوانند ضمن بهبود زندگی و حفاظت از محیط زیست مزایای اقتصادی نیز به همراه داشته باشند همچنین چارچوبها و توافقنامههای جهانی برای هدایت در مسیر پیشرفت وجود دارند مانند اهداف توسعه پایدار، کنوانسیون ساختاری سازمان ملل متحد در مورد تغییرات اقلیمی و توافقنامه پاریس.
سه دسته کلی از اقدامات عبارتند از: کاهش انتشار گازهای گلخانهای، سازگاری با تأثیرات اقلیمی و تأمین مالی برای انجام تغییرات مورد نیاز.
تغییر سیستمهای انرژی از سوختهای فسیلی به انرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشیدی یا بادی، انتشار گازهای گلخانهای که باعث تغییرات اقلیمی میشوند را کاهش میدهد، در حالی که تعداد فزایندهای از کشورها متعهد میشوند تا سال ۲۰۵۰ میزان انتشار گازهای گلخانهای را به صفر برسانند، انتشار گازهای گلخانهای باید تا سال ۲۰۳۰ به نصف کاهش یابد تا گرمایش کمتر از ۱٫۵ درجه سانتیگراد حفظ شود.
دستیابی به این هدف به معنای کاهش شدید استفاده از زغال سنگ، نفت و گاز است. بیش از دو سوم از ذخایر اثبات شده سوختهای فسیلی امروزی باید تا سال ۲۰۵۰ در زمین نگهداری شوند تا از سطوح فاجعه بار تغییرات اقلیمی جلوگیری شود.
نظرات